یو پی اس ها امروزه در صنایع مختلف جایگاه ویژه و کاربردی پیدا کرده اند. UPS نیز مانند هر وسیله برقی دیگر در معرض فرسایش و آسیب و خرابی می باشد. نصب صحیح و راه اندازی اصولی آن ها می تواند از صدمات و خرابی های آتی آن ها بکاهد. اما به هر حال احتمال بروز مشکل در هر سیستمی که از بردهای الکترونیکی و باتری تشکیل گردیده است وجود دارد. سرویس و نگهداری یو پی اس یکی از مسائل قابل توجه در یو پی اس می باشد. همان طور که می دانیم صحت عملکرد صحیح و مطمئن یو پی اس از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
منظور از تعمیر و نگهداری ups پیشگیرانه چیست؟
سرویس نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه یو پی اس (PM) مجموعه فعالیتها و روشهای منظم و دوره ای است که به منظور بررسی وضعیت موجود، به روزرسانی و حفظ تجهیزات درشرایط مطلوب انجام میشود. به نحوی که افزایش بهره وری و کاهش فرسایش تجهیزات و در نتیجه کاهش هزینه های سنگین خرید و تعمیرات قطعه برای مجموعه به حداقل برسد.
ضرورت سرویس و نگهداری ups
تعمیر و نگهداری دوره‌ای ups برای حفظ یکپارچگی و افزایش عمر بهینه باتری ضروری است. این نگهداری حتی در ارتباط با تجهیزات الکترونیکی برق نیز ضروری است و نیاز به برنامه‌ریزی‌های کارشناسانه دارد؛ حتی اگر دستگاه های حالت جامد استفاده شوند. توجه داشته باشید که سرویس و نگهداری ups ممکن است نیاز به خاموش‌سازی سیستم یو پی اس داشته باشد.
انتقال بار بحرانی که ممکن است قابلیت های افزایش قدرت یک سیستم یو پی اس را فراهم نکند چیزی است که کاربر باید برای به دست آوردن حداکثر قابلیت اطمینان و به حداقل رساندن زمان خرابی و هزینه های تعمیر تحمل کند.
مزایای سرویس های دوره‌ای ups
توجه به سرویس و نگهداری ups نقش بسزایی در بیشینه کردن دوره عمر مفید دستگاهها و تجهیزات یو پی اس نظیر باتری دارد. توجه به این کار قابلیت اطمینان دستگاهها و تجهیزات را بالا می برد و کارایی کل تجهیزات را افزایش می دهد.
کمینه کردن تعمیرات اتفاقی دستگاه ها و ماشین آلات، به کنترل درآوردن توقفات و جلوگیری از خرابی های عظیم به دلیل بروز یک اشکال جزیی و کم نمودن تعداد دفعات از کار افتادن تجهیزات برخی دیگر از نتایجی است که کارفرما در صورت توجه به اصول سرویس و نگهداری ups در دراز مدت از آن برخوردار خواهد شد.
سایر مزایای مرتبط با سرویس دوره ای یو پی اس عبارت است از: به کنترل درآوردن موجودی قطعات یدکی در انبار و ایجاد نظم و استاندارد کردن امور مربوطه، کاهش هزینه های تعمیرات تکراری و متوالی و در نتیجه استفاده بهتر از قطعات یدکی، افزایش کیفیت راهبری و جلوگیری از فراموشی برخی از تعمیرات در زمان توقف و در نهایت زمان سنجی و روش سنجی فعالیتهای تعمیری و تولیدی و در نتیجه بالابردن بهره وری.
قرارداد سرویس و نگهداری یو پی اس
تفاوت سرویس و نگهداری ups و گارانتی چیست؟
گارانتی تنها زمانی کاربرد پیدا می کند که یو پی اس خراب شده و یا دچار مشکلی گردد. اما در خدمات سرویس و نگهداری یو پی اس متخصصین با استفاده از چکاپ مداوم باتری ها و شرایط مختلف یو پی اس، همه چیز را بهینه کرده و از خرابی و یا خاموشی یو پی اس تا حد امکان جلوگیری می نمایند.
شرایط نگهداری یو پی اس
کنترل موارد زیر هنگام سرویس ضروری است:
- تست ولتاژ همه باتری های متصل به دستگاه یو پی اس
- کنترل دمای محیط باتری یو پی اس ها به همراه دستگاه یو پی اس
- تشخیص عمر مفید باتری یو پی اس در زمان سرویس و نگهداری ups
- کنترل باتری های متصل به دستگاه ups
- کنترل ارت متصل به دستگاه ups
- کنترل دمای محیط و محل قرارگیری ups
- گردگیری بردها و فن های دستگاه یو پی اس
- کنترل ورودی و خروجی دستگاه ups
- کنترل توان مصرفی در زمان سرویس و نگهداری ups
- کنترل امپر و ولتاژ ورودی و خروجی دستگاه ups
مراحل خدمات سرویس نگهداری ups
در اینجا به نحوه عملکرد کارشناسان فنی در زمان قرارداد حفظ و نگهداری به شرح ذیل اشاره می نمائیم :
1- بررسی وضعیت برق شهر
ابتدا برق ورودی ( برق شهر) توسط کارشناس فنی به طور کامل ائم از اندازه گیری مقدار جریان و ولتاژ هر فاز به صورت مجزا، وضعیت سیستم ارت و نحوه تقسیم بار سه فاز و نوسانات برق و داشتن استابلایزر و یا ژنراتور رامورد بررسی قرار داده و کلیه موارد را به صورت مکتوب برای هر قسمت ثبت و بایگانی می نماید.
2- بررسی وضعیت UPS
- بررسی وضعیت کلی در حالت برق شهر اعم از حالت BY Pass سوئیچ روی برق شهر(Static Switch) و صحت عملکرد فیلترهای ورودی و خروجی و شارژر دستگاه و وضعیت شارژر باطریها
- بررسی وضعیت کلی در حالت اینورتر (Backup Mode)
- در هر سرویس دوره ای دستگاه بطور کامل خاک گیری و سرویس می گردد که این امر باعث بالا رفتن راندمان و طول عمر مفید دستگاه می گردد.
- کالیبراسیون بردها و بررسی عملکرد فن ها
- بررسی وضعیت پتانسیومترها و کالیبراسیون آنها
- چک کردن شکل موج خروجی
3- بررسی وضعیت باطری
علی رغم آنچه معمولاً تصور می گردد، باتریهای Sealed Lead Acid نیاز به بازدید دوره ای و چکاپ کلی با سیکل زمانی منظم دارند که در همین راستا اکثر شرکت ها با طرح برنامه ریزی به شرح ذیل عمل می نماید :
- مشخص کردن صحت سیکل کامل شارژ و دشارژ باتریها
- بهترین حالت برای باتریها، یکسان بودن وضعیت شارژر باتریها می باشد به همین دلیل کارشناس فنی شرکت ابتدا کلیه باتریها را شماره گذاری کرده و ولتاژ یک به یک باتریها را اندازه گیری کرده و پس از ۲۰دقیقه بک آپ مجدداً ولتاژ باتریها اندازه گیری وباتریهایی که افت ولتاژ بیشتری داشته اند علامت گذاری می شود.
- باتریهای علامت گذاری شده پس از هماهنگی با مسئول ذیربط تعویض و مجدداً سیکل تست عیب یابی تکرارمیگردد، تا اگر باتری با درصد بازدهی کمتری نیز وجود داشته باشد مشخص و در نهایت همگی آنها تعویض شود.
- محکم بودن اتصالات باتری و سولفات نشدن سر باطریها در هر دوره سرویس، چکاپ کامل می شود و در صورت بروز این گونه موارد، مشکل مرتفع می گردد.
مقاله پیشنهادی: علائم خرابی باتری یو پی اس
4- بررسی وضعیت سیم کشی خروجی UPS و بار مصرفی
- تست کامل سیم کشی خروجی از لحاظ مجزا بودن سیم کشی نسبت به برق شهر ( ایزولاسیون کامل سیم کشی خروجی از فاز و نول برق شهر )
- ررسی مقداربار مصرفی نسبت به توان خروجی و مشخص نبودن در صد بار مصرفی و نوع و تعداد بار مصرفی می باشد.
- در هنگام بررسی بار مصرفی توسط کارشناس، در صورت رویت دستگاه هایی از قبیل: پول شمار ایستاده و پرینترهای لیزری , دستگاه فتوکپی , بخاری برقی و… که بار سلفی دارند از مدار خروجی UPS خارج می گردد.
- در صورت شارژ بودن باتریها برق ورودی به مدت کوتاهی قطع و کارکرد صحیح UPS به رویت مسئول مربوطه می رسد.
5- بررسی محل قرارگیری UPS
یکی از مسائل حائز اهمیت محل قرارگیری UPS می باشد. این محل بایستی عاری از گرد و خاک و دارای هواکش مناسب و دمای متعادل و حداقل رطوبت بوده و فضای اطراف UPS حداقل به فاصله ۱۰cm باید خالی باشد.
6- برگه فرم بازدید سیستم برق و UPS
در هر سرویس دوره ای توسط کارشناس فنی در نهایت فرم بازدید که در آن تعداد، مدل، مارک و ولتاژ ورودی و خروجی UPS و نوع سیم کشی (ایزوله بودن و تعداد سیم کشی خروجی UPS ) و وضعیت شارژر، اینورتور، بار مصرفی، باطریها، ولتاژ سه فاز برق شهر(R. S. T) و ارت (چاه ارت، ولتاژ نول و ارت و سیم کشی) قید می شود و در صورت مشاهده هرگونه مشکل در سیم کشی و یا برق ورودی به مسئول ذیربط گزارش داده شده تا جهت رفع عیب تصمیمات لازمه اتخاذ گردد.
بر روی هر UPS یک برچسب با شماره سرویس که مطابق با شماره برگه فرم بازدید بوده نصب می گردد. این برگه حکم شناسنامه دستگاه را داشته و در صورت نیاز می توان به پرونده آن رجوع و مشخصات لازمه را بدست آورد.
دستورالعمل نگهداری ups
تعمیر یو پی اس به دو دسته ی مهم پیشگیرانه و اصلاحی تقسیم می شود. دستورالعمل نگهداری یو پی اس جز دسته ی پیشگیرانه قرار می گیرد. این دستورالعمل یک لیست است که از برنامه های مختلف تشکیل شده است.
برای کاهش هزینه ها در تعمیر یو پی اس یا تعویض یو پی اس خراب از این روش استفاده می کنند. زیرا این استفاده از این دستورالعمل عمر یو پی اس را افزایش خواهد داد. اما تعمیر اصلاحی پس از خراب شدن قطعه ای از یوپی اس انجام می گیرد تا یو پی اس احیا شود.
مهمترین نکته در دستورالعمل نگهداری یو پی اس این است که از یک دستورالعمل واحدای توان در برای همه ی مدل های یو پی اس استفاده کرد. در این بین بهره گیری از کتابچه ی راهنمای یو پی اس و یا مشورت با یک تکنسین حرفه ای و با دانش و تجربه ی کافی می تواند پاسخگو باشد
کتابچه ی راهنمای نگهداری یو پی اس
همانگونه که گفته یکی از مهمترین اقدامات پیروی از کتابچه ی راهنمای یو پی اس است. چنانچه یو پی اس شما بامشکلی مواجه شده است که روش عیب یابی یو پی اس یا کتابچه ی راهنمای یو پی اس آورده نشده است بهتر است از یک پرسنل آمورش دیده در این زمینه بهره بگیرید. نکته ی دیگر در این زمینه رعایت نکات ایمنی است چرا که تابلو برق یا ولتاژهای موجود در ماژول ممکن است مرگبار باشند.
رعایت نکات ایمنی در زمان تعمیر یو پی اس
این ولتاژ های مرگبار هنگامی که خروجی مدار شکن در یو پی اس باز باشد نیز موجود هستند. پس باید ولتاژهای خطرناک را حذف نمود. باز کردن مدار شکن در پانل های توزیع تغذیه یو پی اس و بای پس قطع کننده مدار یو پی اس و بعلاوه باز کردن اتصال مستقیم (DC) لینک متصل به باتری، قبل از حذف همه ولتاژ های خطرناک در UPS ضروری می باشد. در برخی از موارد بهتر است انرژی ذخیره شده در خازن ها نیز تخلیه گردند. احتیاط در زمان استفاده از تجهیزات یو پی اس را فراموش نکنید.
اصل اول پیروی از دستورالعمل نگهداری یو پی اس
افزایش طول عمر باتری یو پی اس منوط به پیروی از دستورالعمل نگهداری یو پی اس است. اکثر تجهیزات الکترونیکی نیاز به یک برنامه ریزی جهت نگهداری و تعمیر دارند. در برخی موارد تعمیر و نگهداری پیشگیرانه نیاز به خاموش کردن دستگاه دارد.
افزایش قدرت یک یو پی اس زمانی عملی خواهد شد که بارهای متصل به یو پی اس از بار بحرانی وارده به یو پی اس کمتر باشد. با این کار هزینه ی تعمیر یو پی اس کاهش یافته و زمان طول عمر آن نیز به حدکاثر می رسد.
هدف اصلی دستورالعمل نگهداری یو پی اس
هدف اصلی دستورالعمل نگهداری یو پی اس کاهش مشکلات یو پی اس، جلوگیری از خرابی یو پی اس و انجام تعمیرات جزئی قبل از بروز مشکلات جدی می باشد. بررسی شرایط یو پی اس به صورت دوره ای طی سه ماهف شش ماه، یک سال و دوسال پس از استفاده از یو پی اس انجام میگیرد و یک چک لیست جهت گزارش تهیه می شود.
اطلاعات کافی و دقیق جهت سرویس حرفه ای یو پی اس ثبت خواهد شد. در بخش بعد موارد مهمی که باید توسط تکنسین و کاربر یو پی اس اجرا شود آورده شده است.
چک لیست نگهداری یو پی اس
بدون شک افرادی که یک یو پی اس برای دستگاه های و تجهیزات الکترونیکی خود خریداری کرده اند اگر به دقت از آن مراقبت نکنند روز به روز شاهد کاهش عملکرد یو پی اس خواهند بود. چک لیست سرویس و نگهداری یو پی اس که در ادامه برای شما آورده شده است می تواند به عنوان برنامه ای دقیق به شما در این زمینه کمک کند. با دنبال کردن این برنامه برای مدت ها نیازی به تعمیر یو پی اس نخواهید داشت.
یکی از مهمترین بخش هاس نگهداری یو پی اس، تهیه ی چک لیست نگهداری و سرویس برای یو پی اس است. یو پی اس ها زمانی می توانند به خوبی از لوازم شما در برابر قطع برق یا جریان های تعریف نشده محافظت کنند که خود سالم و دارای عملکردی بالا باشند.
یکی از موارد مهم و اساسی توجه به طول عمر قطعات مختلف در یو پی اس است. زمانی که تیم سرویس و نگهداری یو پی اس به بررسی یو پی اس می پردازند چک کردن همه ی قطعات یو پی اس کاری زمان بر و البته نامعقولی است.
چک لیست نگهداری و سرویس یو پی اس باید طبق طول عمر اجزای مختلف یو پی اس تنظیم گردد. درست مثل باتری ماشین، لاستیک ها و تعویض روغن ماشین.
دوره های خدمات و نگداری یو پی اس
سرویس یو پی اس را می توان به دوره های زیر تقسیم بندی کرد و هر کدام از این دوره ها را مختص بررسی بخش های جداگانه ای قرار دارد. که چک لیست سرویس و نگهداری یو پی اس شامل موارد زیر میباشد:
| سه ماهه | بررسی اتصالات- سوختگی سیم ها یا سایر علائم سایش |
| شش ماهه | بررسی آلودگی های مایع در باتری و خازن ها |
| سالانه | استفاده از اسکن های حرارتی برای اتصالات الکتریکی جات جلوگیری از تولید گرما( ئجود گرما نشان دهنده ی مشکلاتی از جمله اتصالات شل می باشند. )ارائه یک آزمایش کامل عملیاتی از سیستم که شامل تست رشته های باتری یو پی اس می شود. |
| دو ساله | آزمایش سوئیچ های انتقال، قطع کننده های مدار، نگهداری بای پس |
بخش های نگهداری یو پی اس
زمانی که صحبت از سرویس و نگهداری یو پی اس، تعمیرکار یو پی اس نیازی نیست که تمام تجهیزات و قسمت های مختلف یو پی اس شما بررسی کند. تعمیر و نگهداری یو پی اس معمولا شامل موارد زیر می شود:
1- سرویس باتری یو پی اس
یکی از مهمترین قسمت هایی از یو پی اس که باید به طول عمر آن توجه کرد باتری یو پی اس است. باتری یو پی اس هر سه تا پنج سال یکبار باید جایگزین شود. البته این امر به دمای محیط، تهویه و میزان بار وارده به یو پی اس بستگی خواهد داشت.
اگر هر کدام از این موارد در حالت بحرانی یا بیش از آن قرار گرفته باشند پس نتیجه ی آن کاهش طول عمر باتری یو پی اس شما خواهد بود.
2- سرویس خازن یو پی اس
یکی دیگر از قطعاتی که باید در یو پی اس بررسی شود خازن است، مهمترین وظیفه ی خازن از بین بردن نوسان در ولتاژ است. در یک یو پی اس معمولا خازن های چندگانه را در کنار هم کار می کند، که در واقع می تواند تعیین کند که چه جریانی نا متعارف است.
طول عمر یک خازن حدود 5 تا 7 سال است، بنابراین در آن زمان، بازرسی بصری نزدیک و شاید اسکن گرمایی برای شناسایی هر گونه مشکل ضروری است. جایگزینی پیشگیرانه نیز یک گزینه قابل قبول است.
3- فن یو پی اس
قطعه ی سوم، فن UPS است. پس از یک دوره زمانی مشخص، فن ها خراب خواهند شود، به ویژه اگر از آن ها زیاد استفاده شود. بعضی از یو پی اس ها دارای هشدار دهنده یا چراغ هایی برای نشان دادن چنین نقص هایی هستند.
در غیر این صورت، نشانه هایی مانند افزایش دما در نزدیکی یو پی اس (بررسی با ترموستات و یا فقط احساس کردن)، یا تغییر صدا، ازنشانه های خرابی فن یو پی اس می باشد.
توصیه های نگهداری سیستم یو پی اس
1- اولین نکته قابل توجه در رابطه با محل نصب و نگه داری یو پی اس و باتری بدین شرح است که، اساسی ترین عامل آسیب به یو پی اس (UPS )وجود گرد و غبار می باشد. لذا از مراکز محترم خواستاریم یو پی اس ( UPS ) در شرایط محیطی عاری از هرگرنه گرد و غبار،به دور از تابش مستقیم نور خورشید، به دور از تجهیزات گرمازا، شیرآلات و آب قرار گیرد و هم چنین دمای مناسب را برای یو پی اس (UPS) تامین کنند تا عمر مفید یو پی اس و باتری ها افزایش یابند.
2- نکته دیگر که برای یو پی اس (UPS) و باتری ها قابل توجه است، دمای محیط می باشد. ساختار شیمیایی باتری ها، موجب حساسیت آنها به حرارت شده است. بالا بودن دمای محیط باعث گرم شدن باتری ها میشود،گرم شدن باتری ها نیز ظرفیت ذخیره سازی توان الکتریکی و هم چنین عمر مفید باتری ها را کاهش می دهد. با افزایش حرارت محیطی که باتری در آن قرار دارد به ازای هر یک درجه افزایش حرارت، عمر مفید باتری ها 10 درصد کاهش می یابد.
( دمای ایده آل برای باتری ها بین 10 الی 20 درجه می باشد که این دما دمای ایده آل محیط های کاری نیز می باشد. ) به ازای افزایش دما از 25 درجه به 35 درجه سانتیگراد حدود 50% از طول عمر باطری ها کاسته میشود و قابل توجه است با فرض اینکه ظرفیت باتری ها در زمان اولیه خود 100% باشد، با گذشت زمان و هم چنین با افزایش دمای محیط ظرفیت باتری ها نیز کاهش میابد
به طور مثال در صورت نگهداری باتری ها در دمای 40 درجه سانتیگراد به مدت 4 ماه، ظرفیت باتری ها به 40% ظرفیت کل آن می رسد و در صورت عدم توجه به این مطلب و گذشت زمان، امکان شارژ مجدد و رسیدن باتری به 100% ظرفیت اولیه نخواهد بود و باطری آسیب دیده محسوب می شود.
ایجاد چک لیست نگهداری سرویس یو پی اس باید بخشی از برنامه یو پی اس خود باشد. اگر خودتان از پس این کار برنمی آیید می توانید از یک شرکت ارائه دهنده ی خدمات سرویس و تعمیر یو پی اس معتبر کمک بگیرید.
یک قرارداد خدمات UPS یک سیاست بیمه ای که از سیستم های یو پی اس شما محافظت می کند که نتیجه ی آن محافظت اصولی از سیستم های کسب و کار شما خواهد بود.
راهکار های افزایش عمر یو پی اس
یو پی اس همانند سایر دستگاه ها دارای طول عمر مفید است. همان طور که می دانیم، عمر مفید مدت زمانی است که دستگاه با راندمان قابل قبول کار خواهد کرد. لازم به ذکر است این عامل همچون توان کارکرد یکی از مواردی است که در هنگام خرید مورد توجه قرار می گیرد ضمن این که با رعایت نکات و شرایط نگهداری می توان این عمر مفید را افزایش داد.
اولین موردی که می بایست در نظر گرفت انتخاب دستگاه با توان مناسب است. توان دستگاه با توجه به توان مصرفی تجهیزات موجود محاسبه می شود. در صورتی که دستگاه یو پی اس انتخاب شده توانی بالاتر از تجهیزات داخل سیستم داشته باشد و یو پی اس در حداکثر توان خود کار نکند عمر مفید دستگاه بیشتر خواهد شد.
همچنین در مورد هر گونه تغییری که در بار وارده به یو پی اس ایجاد می کنید. اگر بار متصل به یو پی اس به طور قابل توجهی افزایش یافته باشد، واحد ممکن است دیگر قادر به ارائه سطح حفاظتی که شما نیاز دارید، نداشته باشد. به طور مشابه، اگر بار کاهش یافته باشد. واحدی که برای یو پی اس استفاده میکنید باید دقیق و از قبل محاسبه شده باشد.
از نظر نوع یو پی اس، در صورتی که امکان انتخاب دو نوع لاین اینتراکتیو و آفلاین باشد به مراتب عمر مفید بیشتر از زمانی است که یو پی اس آنلاین انتخاب گردد. علت این امر مداومت کار یو پی اس آنلاین و فرسودگی و مشکلات ثانویه ناشی از آن می باشد که منجر به پایین آمدن عمر مفید دستگاه خواهد شد.
مورد دیگر فراهم کردن شرایط مناسب محیطی برای کار یو پی اس است که در صورتی که دما، رطوبت و هوای مناسب آن تامین شود به طور حتم عمر مفید بیشتری خواهد داشت.
اگر محیطی که یو پی اس در ان قرار گرفته است به طور مرتب سرد و یا گرم می شود، یا اگر گرد و خاک زیادی دارد و مرطوب باشد،طول عمر UPS را تحت تاثیر قرار خواهد داد. یو پی اس همچنین باید به درستی تهویه شود، درست مثل هر قطعه ای از تجهیزات الکتریکی.
آخرین مورد مربوط به بازرسی و مراقبت دوره ای از یو پی اس می باشد. در صورتی که دستگاه به طور مرتب مورد بررسی قرار گرفته و سرویس های نگهداری بر روی آن اعمال شود عمر مفید بالاتری خواهد داشت.
سللام عمر مفید باتری های یو پی اس چند ماهه ؟