آشنایی با فیلتر بنزین خودرو و زمان تعویض صافی سوخت

فیلتر بنزین یکی دیگر از قطعات مصرفی خودرو محسوب می شود که باید به صورت دوره ای بازبینی شود و در صورتی که نیاز باشد، تعویض گردد. به دلیل کیفیت پایین بنزین مصرفی در خودروها، معمولا فیلتر بنزین کثیف شده و دیگر کارایی اولیه خود را ندارد.

اما سوالی که ممکن است پیش بیاید، این است که چگونه می توان فهمید که صافی بنزین کثیف شده است و زمان تعویض آن فرا رسیده است؟ در ادامه با ما همراه باشید تا در رابطه با کاربرد فیلتر سوخت در خودرو مباحثی را عنوان کرده و پس از آن علائم کثیفی صافی بنزین و زمان تعویض آن را نیز بازگو نماییم.

فیلتر بنزین خودرو چیست؟

فیلتر بنزین یا همان صافی بنزین به انگلیسی (Gasoline filter) وسیله‌ای است که به شلنگ ورودی بنزین از باک متصل می‌شود. درون فیلتر سوخت تعدادی کاغذ صافی و شبکه وجود دارد که سوخت را چند مرحله فیلتر می‌کند و در نهایت بنزین خالص را بدون آشغال و مواد اضافی وارد پمپ بنزین می‌کند.

خودروی شما از بنزین داخل باک سوخت خود برای روشن کردن موتور استفاده می‌کند. اما ناخالصی‌های کوچکی مانند خاک، تراشه‌های رنگ، زنگ زدگی، ضایعات یا سایر ذرات آلاینده که در اثر فرسودگی خود باک و یا کثیفی شلنگ‌های انتقال سوخت ایجاد می‌شوند، می‌توانند بر عملکرد موتور شما تأثیر منفی بگذارند.

صافی بنزین داخل باک برای جلوگیری از ورود این ناخالصی‌های کوچک به موتور ماشین شما طراحی شده است. فیلتر یا صافی بنزین داخل باک در واقع عملکردی مشابه فیلتر هوا دارد و قبل از اینکه ذرات کوچک بتوانند وارد موتور شما شوند، آن‌ها را در یک مدیای مخصوص، به دام می‌اندازد.

نقش فیلتر بنزین در خودرو

کار اصلی فیلتر بنزین، جدا سازی گرد و غبار و یا مواد زائد و همچنین رطوبت و آلودگی های موجود در سوخت می باشد که با این فرآیند مانع از ورود مواد اضافی به مسیر سوخت و بلخصوص انژکتورها می‎شود.

در صورت عدم جدا سازی این مواد زاید موجود در بنزین موجب خرابی انژکتور ها و پمپ سوخت میشود. بنابراین، فیلتر سوخت، عملکرد موتور را بهبود می‎ بخشد و از اساسی ترین قطعات و لوازم مصرفی خودرو شما به حساب می‎ آید. همچنین فیلتر بنزین باعث حفاظت از سیستم پاشش سوخت یا همان انژکتور می شود. فیلتر بنزین در زمانی که خودروی شما در حال کار کردن باشد در حال فعالیت است و از این رو اهمیت بسیاری دارد. ​

به همین دلیل، توصیه می شود به طور مرتب فیلتر بنزین خودروی خود را چک کنید و در فواصل زمانی مرتب و بر اساس کارکرد خودرو که در ذیل اشاره شده است اقدام به تعویض نمایید و به هیچ وجه اقدام به شستشو یا تمیز کردن و استفاده مجدد از آن نکنید.

فیلتر بنزین چگونه کار می‎کند؟

فیلتر با پمپ کردن سوخت و از بین بردن آلودگی های آن کار می‎کند. برای انجام این کار، فیلتر بنزین نیازمند فشار است که این فشار را پمپ سوخت برای آن فراهم می‎آورد. این قسمت از وسیله نقلیه از ماده مخصوصی ساخته شده است که ضمن جلوگیری از عبور سوخت، می‎تواند خاک را از بین ببرد.

فیلتر بنزین ماشین کجاست؟

فیلتر بنزین جایی بین مخزن سوخت و موتور شما قرار دارد. به طور معمول، فیلتر بنزین یا صافی بنزین داخل باک قرار دارد (در ابتدای خط سوخت که سوخت را به اتومبیل شما می‌رساند)، و یا جایی در میان خط سوخت (معمولاً در کف اتومبیل).

در برخی از خودروها مثل ماشین های آلمانی فیلتر یا صافی بنزین در زیر صندلی عقب راننده و در کنار پمپ بنزین خودرو قرار گرفته اند. اگر از جای فیلتر بنزین ماشین‌تان مطمئن نیستید، به دفترچه راهنمای خودرو نگاهی بندازید و یا به تعمیرگاههای مجاز مراجعه نمایید.

انواع فیلتر سوخت خودرو

• فیلتر سوخت فلزی: تقریبا در سال‌های گذشته یک سری فیلتر سوخت وارداتی وارد کشور می‌شد، که جنس بدنه آن‌ها از فلز آلومینیوم بود و کیفیت بالایی داشتند. امروزه هم خیلی از شرکت‌ها فیلتر سوخت را از این جنس می‌سازند. زیرا بسیار مقاوم است و بنزین روی بدنه آن تاثیر منفی نمی‌گذارد.
• فیلتر سوخت پلاستیکی: به دلیل اینکه وضعیت بنزین کشور چندان جالب نیست و مواد اضافی زیادی درون آن وجود دارد و نیاز است فیلتر بنزین را زود به زود تعویض کنید. پس کیفیت جنس بدنه فیلتر اهمیت زیادی ندارد به همین دلیل شرکت‌های تولید کننده برای کاهش هزینه‌ها بدنه آن‌ها را پلاستیکی تولید می‌کنند.
• فیلتر سوخت کارتریجی: این فیلترها که روی خودروهای قدیمی بیشتر دیده می‌شود تقریبا منسوخ شده‌اند. دارای یک محفظه پلاستیکی هستند که فیلتر اصلی درون آن‌ها قابل تعویض است و شما مجبور به تعویض کل مجموعه نیستید. این نوع فیلتر بنزین از نظر اقتصادی به صرفه‌تر هستند و شما با قیمت خیلی کمی می‌توانید آن‌ها را تعویض کنید. حتی خیلی از افراد فیلتر آن‌ها را شسته و دوباره استفاده می‌کنند.

زمان تعویض فیلتر بنزین خودرو

مانند هر فیلتر یا صافی دیگری، صافی باک بنزین شما آلاینده‌ها و سایر مواد زائد را جلب می‌کند. با گذشت عمر خودرو، فیلتر بنزین به تدریج کثیف شده و در آخر اشباع می‌شود، این امر می‌تواند عملکرد ماشین شما را تحت تأثیر قرار دهد زیرا در صورت مسدود شدن فیلتر سوخت، سوخت حاوی ذرات آلاینده به داخل انژکتور سوخت شما منتقل شده و یا جریان بهینه سوخت متوقف می‌شود.

در اوایل صنعت، طول عمر یک فیلتر سوخت از 30،000 تا 60،000 کیلومتر برآورد می‌شد، اما با پاک‌تر و خالص‌تر شدن سوخت‌ها در طی زمان، فیلترهای بنزین معمولا می‌توانند تا ۱۰۰٫۰۰۰ کیلومتر هم به صورت بهینه عمل کنند. البته تعویض فیلتر بنزین برای اولین بار، در مسافت حدود ۱۵۰، ۰۰۰ کیلومتر می‌تواند باعث خرابی موتور شود.

این موضوع می‌تواند به این دلیل باشد که پمپ سوخت خودروی شما برای رد کردن سوخت از فیلتر کثیف، باید شدیدتر کار کند. بنابراین اگر فیلترهای خود را در حدود چنین مسافتی تعویض می‌کنید، باید جوانب احتیاط را رعایت کنید و قبل از این کار حتما با یک مکانیک مشورت کنید.

علائم کثیفی و خرابی فیلتر بنزین

اگر فیلتر مورد استفاده در خودروی ما کثیف شده باشد و نیاز به تعویض داشته باشد، علائمی در نحوه کارکرد موتور ایجاد می شود که در اینجا به برخی از آن ها اشاره ای کوتاه خواهیم داشت.

اگر فیلتر بنزین ماشین کثیف باشد:

1. خودرو به سختی استارت می خورد.
2. عملکرد موتور دچار مشکل می شود.
3. چراغ چک خودرو روشن می شود.
4. پمپ سوخت خراب شده باشد.
5. بوی نامطبوعی از اگزوز خارج می شود.
6. کاربراتور و انژکتور دچار مشکل می شوند.

• استارت سخت

یکی از اولین علائمی‌ که معمولا نشانه فیلتر سوخت نامناسب یا پر شده است، استارت زدن سخت خودرو است. یک فیلتر بنزین کثیف و پر شده ممکن است جریان سیستم سوخت را محدود کند یا باعث مختل شدن آن شود و این موضوع ممکن است موجب سخت روشن شدن ماشین شود. احتمال این امر به خصوص اگر فیلتر بنزین تا به حال تعویض نشده باشد، بیشتر است.

• مشکلات عملکرد موتور

علائم دیگر فیلتر سوخت پر شده، در رده مشکلات مربوط به عملکرد موتور قرار می‌گیرند. گاهی اوقات فیلتر سوخت تا حدی مسدود می‌شود که بر عملکرد موتور تأثیر منفی می‌گذارد. یک فیلتر سوخت کاملاً کثیف یا گرفته می‌تواند باعث شود خودرو چندین مشکل موتور را تجربه کند:

نارسایی یا تردید: در بارهای سنگین تر، فیلتر سوختگی مسدود شده، ممکن است باعث شود موتور به طور تصادفی دچار تردید یا نارسایی شود. این اتفاق به این علت می‌افتد که ذرات آلاینده، فیلتر را مسدود می‌کنند و منبع تغذیه سوختی که به موتور می‌رود را تخلیه می‌کنند. این مشکل بیشتر موقع شتاب گرفتن خودرو حس می‌شود. همچنین ممکن است موتور در سرعت‌های مختلف دچار لرزش شود، زیرا میزان سوختی که به آن می‌رسد، به دلیل فیلتر کثیف متغیر است.

متوقف شدن: اگر فیلتر بنزین پر شده، برای مدت طولانی تعویض نشود، ممکن است در نهایت باعث متوقف شدن موتور شود زیرا جریان سوخت ایده آل کاهش می‌یابد. فشار زیاد و بار سنگین اضافی روی موتور هم، ممکن است باعث از کار افتادن موتور شود.

کاهش قدرت و شتاب: کاهشی کلی در قدرت موتور به خصوص در زمان گاز دادن ممکن است در اثر کثیف بودن فیلتر بنزین ایجاد شود. در این شرایط رایانه موتور برای محافظت از آن در برابر ذرات آلاینده، خروجی موتور را محدود می‌کند. بنابراین ممکن است اتومبیل دچار کندی شود و یا حتی چراغ “بررسی موتورش” روشن شود.

• روش شدن چراغ چک خودرو
  

مشکلات فیلتر سوخت همچنین می‌تواند باعث شود که چراغ بچک موتور روشن شود. برخی از وسایل نقلیه مجهز به سنسور فشار سوخت هستند که فشار کلی سیستم سوخت را کنترل می‌کند.

فیلتر بنزین گرفته شده، ممکن است باعث کاهش فشار شود که در صورت شناسایی سنسور، در نهایت باعث می‌شود چراغ بررسی موتور برای هشدار به راننده روشن شود. البته این چراغ ممکن است به دلایل مختلفی فعال شود، بنابراین در صورت روشن شدن آن، حتما رایانه خودرو را برای کدهای خطایی مختلف بررسی کنید.

• آسیب دیدن پمپ بنزین

اگر متوجه آسیب دیدگی پمپ سوخت خود شدید، این مشکل ممکن است در اثر فیلتر بنزین اشباع شده ایجاد شده باشد. فیلتر بنزین مسدود شده فشار زیادی به پمپ سوخت وارد می‌کند و مانع از رسیدن مقدار مناسب سوخت از مخزن به موتور می‌شود.

• بوی بد اگزوز

برخی اوقات خروج دودی با بوی بسیار نامطبوع از اگزوز اتومبیل نشان می‌دهد که فیلتر سوخت نیاز به تعویض دارد. برای اطلاع بیشتر می توانید انواع بو و دود خروجی اگزوز در خودرو و دلایل آن اینجا را کلیک نمایید.

• مشکلات کاربراتور و انژکتور

در صورتی که فیلتر بنزین پر شده باشد، گاهی اوقات سوخت از فیلتر عبور می‌کند اما کاربراتور و یا انژکتور خودرو را مسدود می‌کند که این خود منجر به مشکلات دیگری می‌شود. این امر باعث می‌شود که موتور در هنگام استارت خوردن دچار افت شود.

آموزش نحوه تعویض فیلتر بنزین

1. در قدم اول بست های باتری ماشین را آزاد کنید. زیرا خطر آتش سوزی خودرو وجود دارد.
2. خودرو خود را از حالت دنده خارج کرده، سپس فیوز مربوط به پمپ بنزین را از جعبه فیوز با انبر سوزنی جدا کنید.
3. برای تخلیه فشار پمپ بنزین چند مرحله استارت بزنید، تا فشار سوخت از روی پمپ برداشته شود.
4. در صورت نیاز ماشین را با جک بالا بفرستید
5. جهت اطمینان از ریختن بنزین روی زمین یک سطل زیر صافی بنزین قرار دهید.
6. قوطی کنیستر را از جایش بیرون بکشید زیر این قوطی صافی بنزین است.
7. دو عدد دکمه روی شلنگ سوخت را به داخل فشار داده و به آرامی صافی بنزین را از آن خارج کنید.
8. به جهت فیلتر سوخت قبلی دقت کنید، همانند نمونه قبلی باید فیلتر جدید را جایگزین کنید.
9. فیلتر سوخت جدید را به شیلنگ وصل کنید. این کار فشاری فشاری می‌باشد و زمانی که صدای تقه شنیده شد کار تمام است.
10. خودرو را از روی پایه ‌های جک پایین بیاورید.
11. فیوز مربوط به پمپ بنزین را در جای خود قرار داده چند با سویچ را باز و بسته کنید.
12. خودرو را روشن کرده و از اینکه فیلتر شما نشتی نداشته باشد اطمینان حاصل کنید.

عواقب عدم تعویض به موقع فیلتر بنزین ماشین

فیلتر سوخت تنها بر وضعیت سوخت اتومبیل تاثیر نمی‎گذارد، بلکه باعث آسیب رسیدن به موتور و سایر قطعات دیگر خودرو نیز می‎شود. بنابراین در صورت عدم تعویض به موقع فیلتر بنزین، موتور اتومبیل، همانند گذشته قادر به کار کردن نخواهد بود، و فرآیند انتقال سوخت به اتومبیل نیز دچار مشکل خواهد شد. بنابراین در صورت عدم تعویض به موقع فیلتر هوا، انتظار عملکرد مناسب از خودرو خود نداشته باشید.

فیلتر بنزین مسدود شده می‎تواند باعث آسیب دیدن جدی موتور خودرو شود. اگر فیلتر به موقع تعویض نشود، آلودگی های موجود درون سوخت به موتو و انژکتور ها رسیده و باعث بروز مشکلات جدی و هزینه بر برای شما خواهد شد.

بنابراین حفظ فیلتر بنزین، مطابق توصیه سازنده بسیار مهم است. این بدان معناست که شما باید فیلتر سوخت اتومبیل خود را به طور سالانه تعویض کنید، حتی اگر مشکل جدی با آن نداشته باشید.

تعویض فیلتر، هزینه آنچنانی برای شما نخواهد داشت و از صرف هزینه های بیشتر در بلند مدت برای شما جلوگیری خواهد کرد. با کمک گرفتن از علائم و نکات ذکر شده در مورد تمیز و تعویض کردن فیلتر بنزین که در این بخش گفته شد، قادر به جلوگیری از بروز مشکلات جدی برای اتومبیل خود خواهید بود.

عوامل خرابی صافی بنزین

اگر منطقه ای که غالبا خودروی در آن تردد می کند، بادخیز باشد، بنزین کثیف تر خواهد شد. هوای آلوده ی شهری مثل تهران هم می تواند یکی از دلایل خرابی زودتر از موعد قطعاتی مثل فیلتر هوا و صافی بنزین خودرو باشد. سایر عواملی که باعث خراب شدن صافی بنزین می شود، به شرح زیر است:

• نوع بنزین مصرفی و میزان خالص بودن آن
• تاریخ آخرین تعویض صافی بنزین
• استفاده از فیلترهای نامرغوب و تقلبی

معمولاً در دفترچه راهنمای هر خودرویی، برند خاصی را برای انواع فیلترها و روغن های مورد استفاده در آن معرفی می کنند.

چگونه فیلتر بنزین را تمیز کنیم؟

هر گاه متوجه هر یک از علائم فوق شدید، باید فیلتر بنزین خودرو را تمیز و یا تعویض کنید. ساده‌ترین ترین روش برای تمیز کردن فیلتر بنزین، بیرون آوردن و دمیدن هوا با فشار درون آن است. این کار ذرات کوچک و بزرگ را تا حد زیادی از فیلتر خارج می‌کند. پس از انجام این کار، دوباره سعی کنید مقداری هوا درون فیلتر کنید. اگر هوا از داخل فیلتر عبور کند، بدین معنی است که فیلتر تمیز و باز شده است، در غیر این صورت فیلتر باید تعویض شود.

راهنمای خرید بهترین صافی بنزین

• قیمت فیلتر سوخت

قیمت نقش مهمی در انتخاب شما دارد، قبل از هر کاری میزان بودجه برای خرید فیلتر سوخت را مشخص کنید. با مشخص کردن مقدار بودجه مدل‌هایی که در محدوده قیمتی شما قرار ندارند از انتخاب شما حذف می‌شوند.

• نوع فیلتر سوخت

صافی بنزین انواع مختلفی دارد، اگر فیلتر سوخت را دیر به دیر عوض می‌کنید بهتر است نمونه فلزی آن را خریداری نمایید. البته قیمت این نمونه مقداری از پلاستیکی ارزان‌تر است. صافی بنزین پلاستیکی ارزان‌تر بوده و بیشتر از این مدل استفاده می‌کنند. اگر به یک فیلتر چند بار مصرف احتیاج دارید، فیلترهای کارتریج دار بهترین گزینه هستند.

• جنس فیلتر

به جنس فیلتر توجه داشته باشید، هر چه کیفیت جنس صافی‌های درون فیلتر بهتر باشد، فیلتر مورد نظر شما قادر به جذب مقدار بیشتری ناخالصی است. بنابراین جنس صافی‌های داخل فیلتر از بدنه آن مهم‌تر می‌باشد. فیلترهایی که جنس صافی داخل آن‌ها فلزی است چندان مناسب نیستند، زیرا بعد از مدتی پوسیده شده و از بین می‌روند. در واقع با از بین رفتن صافی فقط یک پوسته باقی می‌ماند.

• برند فیلتر سوخت

همیشه به سراغ برندهایی معروف و شناخته شده بروید. زیرا از کیفیت مطلوبی برخوردارند. همچنین تجربه هم ثابت کرده تا زمانی که یک جنس شناخته شده وجود دارد که امتحان خود را پس داده نباید به دنبال برندهای ناشناخته رفت و آن‌ها را تست کرد. پس حتما برندهای معروف و شناخته شده بازار را خریداری کنید.

• گارانتی

بهتر است به سراغ مدل‌هایی بروید که دارای گارانتی و خدمات پس از فروش هستند. این محصولات معمولا از کیفیت بالایی برخوردارند. هیچ گاه شرکتی جنس بدون کیفیت خود را گارانتی نمی‌کند. زیرا برای ان شرکت چیزی جز هزینه و ضرر نخواهد داشت. پس می‌توان نتیجه گرفت که جنس‌های گارانتی‌دار باکیفیت هم هستند.

• از فروشگاه معتبر خرید کنید

متاسفانه روزانه حجم زیادی قطعه تقلبی وارد بازار می‌شود که از نظر ظاهری شباهت زیادی به جنس اصلی دارند و تنها راه شناخت آن‌ها داشتن تجربه و مهارت بالا در این زمینه است. پس از تجربه و مهارت در این زمینه را ندارید حتما از فروشگاه معتبر خرید کنید تا کلاه سرتان نرود.

روش نگهداری از صافی بنزین خودرو

• بیشترین مقدار آلودگی زمان سوخت گیری وارد باک بنزین شما می‌شود. بنابراین همیشه هنگام تخلیه سوخت از نفتکش سوخت گیری نکنید زیرا تمام جرم ته مخزن بالا می‌آید و وارد باک سوخت شما می‌شود.
• بهتر است یه پارچه تمیز مثل جوراب زنانه را موقع سوختگیری روی نازل پمپ بنزین قرار دهید. با این کار مقدار زیادی از ناخالصی‌های داخل بنزین وارد باک شما نمی‌شود و توسط جوراب گرفته می‌شود.
• از پمپ بنزین‌های بین راهی سوخت گیری نکنید زیرا کمترین میزان بازرسی و نظارت روی آن‌ها وجود دارد و ممکن است بنزین ناخالص را به فروش برسانند.

نکات پایانی درمورد صافی بنزین

در پایان توجه داشته باشید که در کشور ما به خاطر کیفیت بنزین که در حد بالا نمی باشد و در حد متوسط می باشد و همچنین وجود ذرات معلق مختلف در بنزین تولید شده در کشور که درصد ناخالصی بیشتری دارد توجه به فیلتر یا صافی بنزین اهمیت بیشتری پیدا می کند.

همچنین در خودروهایی که صافی بنزین قیمت زیادی ندارند بهتر است هر ساله چک شوند و در صورت نیاز تعویض شوند. اما در خودروهایی که قیمت صافی بنزین زیاد می باشد و حتی به اندازه قیمت پمپ بنزین در آنها هستند مانند انواع بنز و یا ب ام و بهتر است تا از طریق ای سی یو خودرو توسط افراد متخصص و کاربلد تست های لازم صورت بگیرد و در صورت نیاز اقدام به تعویض آن نمایید.

در نظر بگیرید که اجرت تعویض در این خودروها به دلیل محل قرار گیری صافی بنزین (معمولا زیر صندلی عقب خودرو می باشد) بیشتر از بقیه خودروها می باشد.