سیستم ایموبلایزر در خودرو چیست و چگونه کار میکند؟

سیستم ایموبلایزر (Immobilizer) یکی از پیشرفته‌ترین تجهیزات ضد سرقت خودرو است که بیشتر خودرو‌های مدرن به آن مجهز‌ند. طراحی این سیستم به گونه‌ای است که تا قفل ECU باز نشود، خودرو استارت نمی‌خورد.

این سیستم در حقیقت یک کد مخصوص را برای سوئیچ و محل قرار گرفتن آن تعریف می کند که به واسطه آن، کلیدهای دیگر، هر چند با شکل ظاهری یکسان، نخواهند توانست خودرو را روشن نمایند. سیستم ایموبلایزر دارای قسمت های متعددی می باشد و طرز کار خاصی دارد که در ادامه به توضیح آن خواهیم پرداخت و این سیستم امنیتی خودرو را تشریح می کنیم.

ایموبلایزر ماشین چیست؟

خودروهای مدرن سوئیچ ایموبلایزر دارند و عملکرد آن به این صورت است که یک قفل نرم‌افزاری روی کامپیوتر خودرو گذاشته می‌شود تا از روشن شدن موتور خودرو جلوگیری کند. به عبارتی تا این قفل باز نشود، استارت زدن خودرو بیهوده است و موتور روشن نمی‌شود. سوئیچ خودرو داری کدهایی است که این کدها با سیستم ایموبلایزر مطبق هستند.

هنگامی که سوئیچ خودرو را می‌چرخانید اگر کدها با یکدیگر هم‌خوانی نداشته باشند، خودرو روشن نمی‌شود. در واقع ایموبلایزر یک سیستم امنیتی برای خودرو به شمار می‌رود و تنها با سوئیچی که با کد آن هم‌خوانی دارد قفل را باز می‌کند و اجازه می‌دهد که موتور خودرو روشن شود.

اجزای سیستم ایموبلایزر چیست؟

سیستم ایموبلایزر خودروها از دو بخش تشکیل می شود.

1. بورد الکترونیکی (UCH) : این قطعه مربوط به کنترل یا ریموت قفل هاست که دارای یک چیپ حافظه است و وظیفه آن باز و بسته کردن درهاست.
2. آنتن ترانسپوندر: این قطعه زیر فرمان نصب می شود و وظیف آن ایجاد میدانی مغناطیسی است.

این واحد الکترونیکی علاوه بر انجام وظایف سیستم ایموبلایزر کنترل باز شدن کلیدها و کنترل روشن شدن چراغ‌های داخلی را نیز بر عهده دارد. این واحد الکترونیکی تا پایان عمر خود به صورت کد دار باقی می‌ماند.

کار ترانسپوندر چیست؟

پس از قرار گرفتن سوئیچ در جای خود، کد ثبت شده توسط یک آنتن مخصوص دریافت می‌شود که این گیرنده ترانسپاندر نام دارد. آنتن ترانسپوندر در واقع نوعی چیپ حافظه محسوب می شود و عملکرد آن به این صورت است که به محض ورود سوئیچ برای استارت زدن، چیپ حافظه سوئیچ را تحت میدان مغناطیسی خود قرار می دهد.

با قرار گرفتن مغزی سوئیچ و آنتن در یک میدان مغناطیسی، اطلاعات به صورت کد رد و بدل شده و قفل ها باز می شوند؛ البته تمام این مراحل آنقدر سریع اتفاق می افتد که راننده کوچکترین مکثی را احساس نمی کند.

ایموبلایزر چگونه کار میکند؟

حال که دانستیم ایموبلایزر چیست و چه کاربردی در خودرو دارد، حالا بهتر است در رابطه با طرز کار این قطعه الکترونیکی نیز بیشتر آشنا شویم. ایموبلایزر دارای چند قسمت مهم است که عبارتند از: بورد الکترونیکی بکار رفته در سوئیچ خودرو، حافظه موجود در سوئیچ، بورد الکترونیکی ایموبلایزر در خودرو که معمولا در زیر فرمان نصب می شود و قفل نرم افزاری موجود در ECU یا همان کامپیوتر خودرو.

هنگامی که خودرو در مرحله تولید قرار دارد، سوئیچ خودرو کد گذاری می شود که این کد در حافظه موجود در سوئیچ ذخیره می گردد. پس از آن کد مربوطه به سیستم ایموبلایزر موجود در خودرو که شامل آنتن ترانسپوندر می باشد، نیز داده می شود و همان کد در ECU خودرو نیز تعریف می گردد.

در مرحله راه اندازی خودرو با استفاده از سوئیچ، هنگامی که سوئیچ را در محل استارت قرار داده و می چرخانیم، بلافاصله آنتن ترانسپوندر شروع به خواندن اطلاعات کلید خودرو می کند و در صورتی که این اطلاعات که حاوی همان Access Code یا کد دسترسی می باشد درست باشد، اجازه روشن شدن خودرو را خواهد داد. در غیر این صورت هرچقدر هم که راننده سعی نماید، خودرو با استفاده از سوئیچ روشن نخواهد شد و تنها استارت می خورد.

کد مربوط به سوئیچ خودرو در هنگامی که خودرو به مشتری تحویل داده می شود، با سوئیچ خودرو به مشتری تحویل داده می شود. اما به تازگی بنا به دلایلی این کد به مشتری تحویل داده نمی شود و تنها در صورتی که شما به عنوان مالک خودرو احراز هویت شده و درخواست کد را داشته باشید، این کد به شما داده خواهد شد.

اقدامات امنیتی ایموبلایزر خودرو

• قطع برق مثبت بعد از انداختن سوئیچ (عدم استارت خودرو)
• قطع جرقه شمع‌ها
• جلوگیری از پاشش سوخت
• قطع برق پمپ بنزین و انژکتورها

نحوه از کار انداختن و غیر فعال کردن سیستم ایموبلایزر

برای غیر فعال کردن سیستم ایموبلایزر به دو مورد زیر نیاز داریم:

1. سوئیچ از لحاظ فیزیکی با سوئیچ اصلی خودرو مطابقت داشته باشد.
2. کدی که ریموت می‌فرستد با کد ذخیره شده در واحد مرکزی یکسان باشد.

زمانی سیستم ایموبلایزر غیر فعال شده و از کار می افتد،  که یک اتصال القایی بین سیستم و سوئیچ برقرار شود. و اگر هرکدام از این موارد محقق نشود، ایموبلایزر غیر فعال نمی شود و خودرو روشن نخواهد شد.

در نمونه های پیشرفته تر سیستم ایموبلایزر، کد امنیتی بعد از هربار که قفل باز یا بسته می شود، تغییر کرده و با ریموت هماهنگ می شود. ضمن اینکه برای قفل مرکزی نیز از همین سیگنالی که کد دارد، استفاده می شود. در واقع قفل مرکزی تحت کنترل سیستم ایموبلایزر می باشد.

معنای چراغ‌های هشدار ایموبلایزر

• روشن بودن دائمی چراغ: خراب بودن سیستم ایموبلایزر یا پریدن کد آن

• خاموش بودن چراغ: ایموبلایزر غیر فعال است.

• چشمک سریع و چهار چشمک در ثانیه: ایموبلایزر فعال و سوئیچ باز است.

• یک چشمک در ثانیه: به معنی سوییچ بسته و سیستم ایموبلایزر فعال است.

کنترل سیستم ایموبلایزر

در خودروهای نسل جدید سیستم توسط یک چیپ مغناطیسی کددار که بدون باتری عمل می‌کند، کنترل می‌شود. این چیپ درون قسمت پلاستیکی کلید یا کارت خودرو نصب می‌شود. دارای یک کد الکترویکی محرمانه می‌باشد که برای خودروهای مختلف متفاوت می‌باشد.

در مدل‌های قدیمی ایموبلایزر توسط ریموت کنترل مادون قرمز قفل مرکزی عمل می‌کرد. به طوری که با قفل شدن درب‌ها توسط ریموت، سیستم ایموبلایزر فعال شده و با باز شدن قفل توسط ریموت این سیستم غیرفعال می‌گردید و عیب آن این بود که اگر قفل مرکزی ایراد پیدا می‌کرد موتور نیز قابلیت روشن شدن نداشت.

نکته: چنانچه چیپ درون کلید ایراد پیدا کند بایستی کلا تعویض شود و قابل کد گیری مجدد نیست.

مقاله پیشنهادی: آموزش تعویض باتری ریموت ماشین

اگر سوئیچ را گم کنیم چه میشود؟

در مواقعی که سوئیچ خودروی ما گم می شود، تنها راه برای ساخت مجدد آن، بدست آوردن کد سوئیچ می باشد و یا اینکه کلید جدیدی را برای خودرو با استفاده از ECU تعریف کنیم.

این امر برای خودروهای داخلی به سادگی انجام پذیر است و بسیاری از کلیدسازی های خودرو، قادر به انجام آن بوده و می توانند حتی بدون داشتن Access Code قبلی، یک کلید جدید برای خودروی شما تعریف کرده و کلید قدیمی خودرو را نیز از کار بیاندازند.

قابل توجه است که ایموبلایزر، امنیت صد درصدی خودرو را تضمین نمی‌کند و با دستکاری سیستم برق خودرو می‌توان به آن نفوذ کرد. اگر سیستم برق خودرو برای پاک کردن کد از روی کامپیوتر زیاد دستکاری شود، برای راه‌اندازی خودرو باید به نمایندگی‌های آن مراجعه کنید.

مقاله پیشنهادی: راه حل و دلایل گیر کردن سوئیج در استارتر ماشین

 آیا سرقت خودرو های ایموبلایزر دار ممکن است؟

با وجود این تدابیر امنیتی باز هم می توان برای سرقت ماشین در این نوع سوئیچ نیز دست برد و به آن نفوذ کرد. زیرا سیستم ایموبلایزر کد ثابتی ندارد و  براساس ریتمی که دارد، لحظه‌ای این کد را تغییر می‌دهد.

به همین دلیل اگر برق ماشین برای مدت زیادی قطع بماند یا دست کاری شدید در سیستم برق برای پاک کردن کد از روی ECU ایجاد شود، برای راه اندازی دوباره ماشین باید به نماینده کارخانه برای تعریف دوباره کد مراجعه کرد.

بنابراین ایموبلایزر، ایمنی صد در صد ندارد. سیستم ایموبلایزر به عنوان یک سیستم ضد سرقت در خودروهای مدرن وجود دارد. ولی باید تاکید کرد همانطور که گفته شد این سیتم نیز می تواند ناکارآمد باشد.

علائم خرابی ایمولایزر خودرو

براي امنيت وسيله نقليه خود، سيستم ايمن سازي خودرو و تراشه انتقال دهنده موجود در كليد بايد به درستي كار كنند. اگر يكي از آنها از بين برود يا آسيب ببيند مي تواند مشكلات و علائمي را ايجاد كند. در زير پنج علائم که ممکن است باعث اختلال یا عدم کارکرد سیستم ایموبلایزر می شود را توضیح میدهیم:

1-درها باز نمي شوند.

اگر دكمه باز كردن قفل را روي كليد اتومبيل خود فشار دهيد و درب اتومبيل باز نشود اين علامت آن است كه ریموت كليد شما نمیتواند با سیستم ایموبلایزر ارتباط برقرار کند. شايد باتري موجود در كليد شما نياز به تعويض داشته باشد يا سيستم ایموبلایزر در خود مشكل دارد.

در هر صورت ممكن است كليد شما قادر به انتقال صحيح و بدون كليد عملكرد و ايمن سازي نيست. در اين جا لازم است كه به يك کلید سازی زنگ بزنيد يا ماشين را به نمايندگي ببريد تا دوباره بتوانيد در را باز كنيد.

2-درها قفل نمي شوند.

اگر نمي توانيد درب خود را با يك كليد ریموت قفل كنيد احتمالا نمي توانيد با كليد اصلي هم قفل كنيد. اين بدان معني است كه اگر درهابه طور خودكار بعد از مدت معيني قفل شوند بايد قفل را باز كنيد و يا شيشه ها را پايين بكشيد. تا زماني كه اين مشكل برطرف نشود اگر شيشه ها پايين باشد ماشين در معرض سارقان قرار مي گيرد.

3-دزدگیر کار نميكند

سيستم دزدگیر در وسيله نقليه شما با همان ويژگي امنيتي همراه است اگر يك سيستم امنيتي بد داريد احتمالا مشكل سيستم دزدگیر بد نيز داريد. بسته به نوع سيستم دزدگير نصب شده اين بدان معني است كه هر كس نزديك وسيله نقليه خود مي ايستد دیگر نمیتواند صدای یا هشدار دزدگیر را خاموش کند. زیرا سیستم دزدگیر هم با اختلال رو به رو شده است.

4-موتور استارت نمي زند

در حالت معمول اگر کد درست به سیستم ایموبلایزر ارسال نشود از استارت زدن موتور جلوگیری می کند. بعضي اوقات ممكن است بتوانيد وسيله نقليه خود را قفل و باز كنيد اما موتور هنوز استارت نمي زند. اگر توضيح منطقي يا مسئله مكانيكي ديگري براي به وجود آوردن مشكل در موتور نباشد مي توان آن را به سيم كشي سيستم ایموبلایزر د رداخل خودرو نسبت داد.

مقاله پیشنهادی: علت استارت نخوردن ماشین + علائم و حل مشکل

5-سيم كشي بد

اگر در سيستم ایموبلایزر خود مشكل داريد اما كليد شما به درستي كار مي كند بايد سيم كشي سيستم امنيتي داخل خودرو را از نظر فيزيكي بررسي كنيد. اگر به نظر مي رسد سيم كشي آسيب ديده يا سايش و خوردگي پيدا كرده است.

اين يك نشانه واضح است كه چرا سيستم ایموبلایزر شما كار نمي كند. درنتيجه شما نياز به تعويض سيم كشي داريد. اين كار فقط در نمايندگي هاي اتومبيل جايي كه وسيله نقليه خود را خريداري كرده ايد قابل انجام است.