ترکیدن باتری ماشین

ترکیدن باتری ماشین دلایل مختلفی دارد که در این مقاله به آن خواهیم پرداخت. علت ترکیدن باتری ماشین چیست؟ دلیل اصلی ترکیدن باتری ایجاد اتصال کوتاه بین دو قطب مثبت و منفی باتری ماشین است که یکی از دلایل آن این است که تعمیرکاران برای مشاهده فدرت نسبی باتری به صورت دستی اتصال برقرا می کنند که بسیار خطرناک است.

باقی دلایل ترکیدن ماشین را به صورت کامل بررسی میکنیم اما سعی کنید همواره از باتری با بهترین کیفیت استفاده کنید تا از وقوع چنین حوادثی جلوگیری شود.

فیلم ترکیدن باتری ماشین

منظور از ترکیدن باتری خودرو چیست؟ در ویدئوی زیر مشاهده می کنید که چگونه باتری خودرو منفجر شده و تکه تکه می شود.

دلایل ترکیدن باتری ماشین

ترکیدن باطری خودرو و انفجار آن دلایل مختلفی دارد که از مهم ترین آن ها این است که از باتری های با کیفیت کم استفاده شود و باعث اتصال کوتاه بین قطب منفی و مثبت شود.

1- اتصال کوتاه بین قطب های باتری ماشین

قبلا هم به این مورد اشاره کردیم اما غیر از عامل انسانی, این اتصال می تواند به دلیل معیوب و یا کثیف بودن کلکتور سیم پیچ باشد. که می توانید با سرویس به موقع استارت موتور از این اتفاق جلوگیری کرد.

یکی از اصلی ترین دلایل ترکیدن باتری خودرو، بوجود آمدن اتصال کوتاه در دو سر قطبهای آن است. این امر می تواند بصورت دستی انجام شود که برخی از تعمیرکاران جهت تست قدرت باتری این کار را انجام می دهند که کاری غلط و فوق العاده خطرناک است.

مورد بعدی ایجاد اتصال کوتاه در دو سر قطبهای باتری توسط استارت سیستم، بدلیل معیوب و یا کثیف بودن کلکتور سیم پیچ آن می باشد که این امر با سرویس نمودن استارت و تمیز کردن ذغالهای مابین کلکتورها مرتفع می گردد. لذا یکی از پیشنهادات باز کردن استارت موتور و سرویس نمودن آن است.

شایع ترین علت انفجار باتری هنگام راه اندازی، کثیف شدن باتری ها و کابل ها است. کثیفی و خاک مانع از اتصال خوب می شود و جرقه الکتریکی را امکان پذیر می کند. بنابراین ایده خوبی است که بطور مرتب سر باتری را بررسی و تمیز کنید.

2- شارژ کردن بیش از اندازه باتری ماشین

دلیل دیگر که باعث ترکیدن باتری اتمی ماشین می شود، شارژ بیش از حد باتری است که باعث جوش آمدن اسید و تصاعد بخار اسیدی می شود که تجمع بخار در باتری منجر به انفجار می شود. برای جلوگیری از این اتفاق سعی کنید سطح ولتاژ نگهداری شارژ باتری توجه کنید و زمان شارژ جریان را محدود کنید.

لازم بذکر است کلیه شارژرها مجهز به سیستمی برای تنظیم سطح ولتاژ و همچنین محدود نمودن جریان شارژ باتری با توجه به مشخصات باتری دارند.

3- مسدود شدن دریچه ها و تولید بخار اسیدی در باتری

تمامی باتری ها برای اطمینان دریچه هایی برای خروج بخارهای اسیدی دارند که در صورت ایجاد هرگونه بخار اسیدی از طریق این دریچا ها خرج شوند.

در صورت مسدود شدن این دریچه ها, بخار های اسیدی در باتری جمع شده و باعث ترکیدن باتری می شوند.

 لذا برای جلوگیری از بسته شدن دریچه ها, بست روی باتری را محکم کنید. باید در هنگام نصب باتری به این نکته توجه کرد و باتری ها را طوری در کنار هم قرار داد و یا بست روی باطری را محکم کرد که این دریچه ها مسدود نشوند.

4- رعایت نکردن اصول سرویس و نگهداری باتری

تمامی باتری ها باید در بازه های زمانی مناسب سرویس شوند و اصول نگهداری در آنها رعایت شود تا منجر به سولفاته شدن باتری ماشین نشود. بخصوص باتری هایی که Sealed نیستند و نیاز دارند تا سطح آب باتری آنها کنترل شود تا لایه های سربی باتری، درون آب اسید قرار داشته باشند و همچنین قطبهای باتری و سرباتری که به آن متصل می باشند تمیز باشند و به اصطلاح سولفاته نباشند. بدیهی است رعایت این موارد عمر مفید باتری را افزایش خواهد داد.

5- استفاده از باتری هایی با کیفیت پایین

همیشه یکی از عوامل مهم, استفاده از باتری های با کیفیت کم است. اگرچه استفاده از باتری مرغوب شاید هزینه بیشتری را در بر داشته باشد اما در مقایسه با اتفاقاتی که ممکن است رخ دهد مقرون به صرفه خواهد بود.

در ویدئوی زیر مشاهده می کنید که بعد از ترکیدن باتری خودرو ، صفحات آن به چه شکلی در می آید.

علت منفجر شدن باتری ماشین

باتری‌های خودرو به عنوان “اسیدهای سربی” شناخته می‌شوند، زیرا از آن‌ها برای ذخیره و آزادسازی انرژی الکتریکی از طریق صفحات سربی غوطه‌ور در اسید سولفوریک استفاده می‌کنند. این فناوری درواقع از قرن ۱۸ آغاز شده است و از نظر حجمی و وزنی خیلی قابل توجه نیست.

بااین‌حال، این باتری‌ها نسبت به وزنی که دارند از قدرت قابل توجهی برخوردار هستند که درواقع فقط بدان معنی است که آن‌ها در تهیه سطح بالای جریان موردنیاز توسط خودروها خوب هستند.

یکی از نقاط ضعف باتری‌های اسیدی و سربی، به غیرازاین واقعیت که آن‌ها یک روش بسیار کارآمد برای ذخیره انرژی نیستند، این است که آن‌ها از مواد نسبتاً خطرناکی تشکیل‌شده‌اند و این مواد خطرناک می‌توانند بهروش‌های خطرناکی منجر به خسارت‌های جبران‌ناپذیر شود.

وجود سرب دلیل اصلی ناامنی باتری‌های اتومبیل است. به دلیل وجود اسید سولفوریک باید هنگام کار با آن‌ها مواظب باشید که به لباس و پوست بدنتان برخورد نکند، چرا که باعث سوختگی می‌گردد.

البته عمده خطری که ما در اینجا در نظر گرفته‌ایم و درباره آن بحث می‌کنیم، یک انفجار ناگهانی و فاجعه‌بار است و منبع آن خطر خاص تعامل بین سرب و اسید سولفوریک در یک باتری است. مقادیر کمی از گاز هیدروژن در هر دو فرآیند تخلیه و در حین شارژ تولید می‌شود که هیدروژن بسیار قابل اشتعال است؛

بنابراین هنگامی‌که یک باتری تا حدی تخلیه شده است که دیگر نمی‌تواند موتور استارت را تغذیه کند، همیشه این احتمال وجود دارد که مقداری از گاز هیدروژن در داخل باتری باقی‌مانده باشد؛ که وجود گاز نیتروژن خود می‌تواند منبعی برای حریق در نظر گرفته شود.

این موضوع در مورد باتری که به تازگی شارژ شده نیز صادق است، زیرا شارژ شدن، به خصوص شارژ بیش از حد، با ولتاژ بالا منجر به تشکیل اکسیژن و هیدروژن می‌شود.

نکات ایمنی انفجار باتری خودرو

اگر باتری منفجر شود ممکن است بر اثر اصابت تکه های متلاشی شده به چشم اشخاص جراحت وارد آید. همیشه هنگامی که در مجاورت باتری کار می کنید از عینک ایمنی و ماسک ایمنی صورت استفاده کنید. هرگز در حین شارژ کردن باتری یا در هنگام استفاده ، بدنتان را بر روی باتری خم نکنید.

فیلم انفجار باتری ماشین

در ویدئوی زیر به دلیل سهل انگاری و عدم رعایت اصول ایمنی و شارژ کردن باتری خودرو در منزل این حادثه ی مرگ بار در سال 2020 رخ داده است.

 اتصال ایمن کابل‌های شارژ باتری

چند قانون کلی وجود دارد که می‌تواند به شما در اتصال ایمن کابل‌های “جامپر” کمک کند؛ اما استثنائاتی نیز وجود دارد که می‌توانید با دانستن آن‌ها به‌راحتی بر این قوانین مسلط شوید؛ بنابراین برای تهیه باتری مناسب و اتصال ایمن کابل‌ها بهتر است از یک فرد حرفه‌ای کمک بخواهید؛ و اگر خود قصد انجام این کار را دارید، اولین کاری که باید انجام دهید این است که کتابچه راهنمای خودرو را بررسی کنید تا مطمئن شوید ماشین شما دارای اتصالات صحیحی است.

اگر باتری ماشین شما در جایی عجیب و غریب، مانند روی یکی از چرخ‌ها یا صندوق‌عقب قرارگرفته است، در فرصتی مناسب باید سایر اتصالات الکتریکی ماشین را از آن دور نمایید. صرف‌نظر از نوع وسایل نقلیه موردنظر، نکته اصلی در اتصال ایمن کابل‌های جامپر وجود دارد و آن اتصال سیستم برقی یک وسیله نقلیه که دارای باتری مناسب است، به سیستم برقی یک وسیله نقلیه‌ای است که باتریش خراب‌شده است، می‌باشد.

کابل مثبت به مثبت و کابل منفی به منفی باید وصل شود، زیرا اتصال نامناسب می‌تواند به هر دو وسیله نقلیه صدمه بزند و جرقه‌های بالقوه خطرناکی ایجاد کند.

نحوه اتصال امن کابل های شارژ

1. اطمینان حاصل کنید که هر دو وسیله نقلیه در حالت خاموش هستند.
2. یک کابل شارژ را به پایانه مثبت (+) باتری اهدا کننده وصل کنید.
3. همان کابل را به پایانه مثبت (+) باتری خراب وصل نمایید.
4. کابل جامپر دیگر را به پایانه منفی (-) باتری اهدا کننده وصل کنید.
5. انتهای دیگر آن کابل را به فلز برهنه موتور یا قاب خودرویی که باتریش خراب است، متصل نمایید.

نحوه اتصال شارژر باتری نیز به همین روش انجام می‌شود، با این تفاوت که به جای باتری سالم، از شارژر استفاده می‌کنید. کابل شارژر مثبت باید به باتری مثبت (+) وصل شود، پس از آن کابل شارژر منفی باید به فلز برهنه در موتور یا قاب وسیله نقلیه متصل گردد.

استثنائاتی نیز وجود دارد، گاهی قسمت منفی کابل باید به باتری و قسمت مثبت به بدنه خودرو متصل گردد. گاهی می‌توانید شارژر یا کابل اتصال را به فلز برهنه روی قاب یا موتور یک وسیله نقلیه با باتری خراب متصل کنید و جریان فعلی را وارد باتری نمایید. به‌این‌ترتیب به راحتی جریان را وارد باتری خراب می‌کنید و آن را شارژ می‌نمایید.

جلوگیری از ترکیدن باتری خودرو

دو منبع اصلی برای احتراق وجود دارد که شما باید به آن‌ها توجه داشته باشید. شما به‌راحتی می‌توانید با استفاده از روش‌های دقیق شارژ از آن‌ها جلوگیری کنید. اولین منبع احتراق جرقه‌ای است که هنگام اتصال یا قطع کابل شارژ ایجاد می‌شود. به همین دلیل اتصال به فلز لخت روی موتور یا بدنه خودرو به‌جای باتری بسیار مهم است. اگر کابل منفی را به خود باتری وصل کنید، ممکن است هیدروژن به خاطر جرقه‌ای که ایجاد می‌شود، مشتعل گردد. به همین دلیل این کار اصلاً ایده مناسب و خوبی نیست.

نوع دیگر انفجار باتری خودرو همان گاز هیدروژن است، اما این بار منبع احتراق در داخل باتری است. مسئله این است که اگر باتری به‌درستی نگهداری نشود و سطح الکترولیت مجاز افت کند، صفحات سرب در معرض اکسیژن قرار می‌گیرند. این می‌تواند منجر به خم شدن صفحات در هنگام تخلیه جریان شدید هنگام روشن شدن موتور شود که می‌تواند باعث ایجاد جرقه در باتری گردد. این به‌نوبه خود می‌تواند هیدروژن موجود در باتری را مشتعل کند و باعث منفجرشدن آن شود.

ترکیدن باتری خودرو های مدرن

ماشین‌های مدرن نیز دارای دو نوع باتری اصلی هستند: باتری‌های اسیدی و سربی سنتی و باتری‌های VRLA که درواقع نیازی به سرویس‌دهی ندارند. در مورد باتری‌های VRLA، الکترولیت درون یک تشک شیشه‌ای یا ژله‌ای قرار می‌گیرد، بنابراین نیازی به شارژ مجدد نیست و در واقع نیازی به افزودن الکترولیت بیشتر ندارد، پس خطرات احتمالی بسیار کاهش می‌یابد. باتری‌های VRLA همیشه در معرض اکسیژن قرار دارد. باتری‌های VRLA از یک الکترولیت مایع استفاده می‌کنند.

اگر باتری VRLA دارید، چه شیشه‌ای باشد چه ژله‌ای، احتمال انفجار آن بسیار اندک است. به این ترتیب این ایده خوبی است تا بیشتر از این نوع باتری استفاده کنید تا خطرات احتمالی را به شدت کاهش دهید؛ بنابراین لازم نیست که به‌طور مرتب نگران شارژ یا میزان الکترولیت باشید.

البته باید توجه داشته باشید که این نوع باتری‌ها نیز نیاز به مراقبت‌های ویژه‌ای دارند. چرا که با گذشت زمان سطح کارایی آن‌ها افت می‌کند و شما باید هر چند وقت یک‌بار میزان ولتاژ باتری را اندازه‌گیری و بررسی نمایید. اگر باتری نتواند انرژی خود را به اندازه تخلیه نماید، می‌تواند خطرآفرین باشد.

به‌طورکلی هر نوع باتری که استفاده می‌کنید باید به طور مرتب آن را بررسی و چک کنید. علاوه بر این هنگامی‌که باتری اتومبیل شما خراب می‌شود باید در هنگام شارژ مجدد آن یا تعویضش، تمام موارد ایمنی را رعایت کنید تا از بروز خطرات احتمالی جلوگیری نمایید. به این ترتیب هم ایمنی شما و هم ماشینتان حفظ خواهد شد.

پیشگیری از انفجار باتری ماشین

کلیه باتریهای اسیدی، برای ایجاد شرایط اطمینان دریچه هایی برای خروج بخارات اسید دارند. اگر بنا به هر دلیلی، بخار اسید از آن متصاعد گردید، از طریق روزنه های تعبیه شده خارج گردد و از تجمع بخار در داخل باتری جلوگیری گردد. اگر این دریچه ها مسدود شوند، بخار اسید جمع شده شرایط را برای انفجار باتری مهیا می سازد. لذا بایستی در هنگام نصب باتری به این نکته توجه نمود و باتریها را طوری در کنار هم قرار داد و یا بست روی باطری را محکم نمود که این دریچه ها مسدود نشوند.

سرویس و نگهداری باتری و سیستم شارژ آن با توجه به مواردی که در قبل به آن اشاره شد بایستی در دوره های زمانی مناسب به دقت انجام پذیرد. بخصوص باتریهایی که Sealed نیستند و نیاز دارند تا سطح آب باتری آنها کنترل شود تا لایه های سربی باتری، درون آب اسید قرار داشته باشند. همچنین قطبهای باتری و سرباتری که به آن متصل می باشند تمیز باشند و به اصطلاح سولفاته نباشند. بدیهیست رعایت این موارد عمر مفید باتری را افزایش خواهد داد.

همیشه یکی از موارد حائز اهمیت، مرغوبیت کالاست که بایستی در هنگام خرید مورد توجه قرار گیرد. البته مرغوبیت بیشتر، هزینه بیشتر را در بر خواهد داشت که در مکانهای حساس این هزینه به صرفه خواهد بود.