در بسیاری از موارد خریداران خودروها چه با گیربکس دستی و چه اتوماتیک با صداهای ناهنجاری که به زوزه معروف است مواجه می‌شوند. چرا گیربکس زوزه میکشد ؟
سر و صدا اولین علامت هشدار دهنده مشکل در گیربکس اتوماتیک است. هر چه زودتر مشکل برطرف و اصلاح شود، قطعات کمتری تحت تأثیر قرار می گیرد و تعمیرات گیربکس هزینه کمتری را شامل میشود.
سایش دنده ها و شفت شایعترین علت ایجاد صدا است. این موارد در ابتدا فقط کوچک هستند. اما به تدریج بزرگتر می شوند و هرچه رشد می کنند، نقص ها باعث ایجاد سر و صدای بیشتری می شوند.
تا زمانی که آن را تجربه نکرده باشید، درک اینکه چقدر یک چرخ دنده خراب می تواند صدا ایجاد کند دشوار است. نحوه شنیدن صدا توسط یک شخص بسیار متفاوت از شنیدن صدای مشابه توسط یک متخصص تعمیر گیربکس اتوماتیک است.
زوزه کشیدن گیربکس در مدت زمان کوتاهی میتواند بسیار بلند شود. و می تواند نشان دهنده آسیب به دنده ها باشد.
چرا گیربکس زوزه می کشد؟
شاید بدانید که زوزه کشیدن گیربکس، یکی از شایع ترین مشکلات گیربکس های اتوماتیک می باشد. همان طور که می دانید گیربکس اتوماتیک یکی از مهم ترین قسمت های خودرو است. گیربکس از تعدادی چرخ دنده مختلف تشکیل شده است.
هر یک از این چرخ دنده ها نیز نیرو و گشتاور مخصوصی را انتقال می دهند. در واقع گیربکس ها به طور مداوم می چرخند و فعالیت می کنند. همین چرخش های طولانی و فعالیت مداوم سبب ایجاد شدن اصطکاک بین دنده های گیربکس می شود.
برای از بین بردن این اصطکاکی که ایجاد می شود و هم چنین جهت افزایش عمر گیربکس، باید گیربکس و چرخ دنده هایش را توسط یک روغن گیربکس استاندارد و با کیفیت به صورت کامل روغن کاری کنید. فراموش نکنید که روغن کاری کامل گیربکس نه تنها سبب افزایش عمر این قطعه از خودرو می شود، بلکه عملکرد آن را نیز بهبود می بخشد.
دراین مطلب دلایلی که منجر به زوزه کشیدن گیربکس اتوماتیک را شرح می‌دهیم:
- کم بودن روغن گیربکس
- خرابی کلاچ
- خرابی بلبرینگ
- خرابی شافت ورودی بلبرینگ
- خرابی بلبرینگ چرخ
دلایل زوزه کشیدن گیربکس اتوماتیک
ایجاد صدای زوزه از گیربکس میتواند دلایل مختلفی داشته باشد و یکی از آنها تیز شدن دنده‌ها به خاطر کارکرد بالا است. زوزه کشیدن گیربکس در خودروهای نو معمولا شنیده میشود و این مورد عمدتا به سه دلیل میتواند باشد. یکی از آنها کیفیت ذاتی گیربکس است که به دلیل کیفیت پایین باعث زوزه کشیدن میشود. دیگری کیفیت بد مونتاژ و در نهایت عدم درگیری صحیح سطوح چرخ‌دنده‌ها با یکدیگر است.
کم بودن روغن گیربکس
برای هر دو گیربکس دستی و اتوماتیک، دلیل اصلی زوزه کشیدن گیربکس اتوماتیک کم بودن روغن گیربکس است. اگر مایع روغن خیلی کم باشد، اجزای داخلی گیربکس به درستی روغن کاری نمی شود. آنچه شما می شنوید در واقع اصطکاک بین آن قسمت ها است و می تواند منجر به آسیب قابل توجهی شود. اگر مایع روغن گیربکس کم است، توصیه می شود نشتی آن را نیز بررسی کنید.
خرابی کلاچ
اگر گیربکس دستی باشد احتمال اینکه کلاچ شما فرسوده شده باشد، وجود دارد. هنگامی که کلاچ را فشار می دهید می توان صدای ناله، سنگ زنی و صداهای غیر طبیعی را شنید.
خرابی بلبرینگ
در حالی که کلاچ درگیر نیست و صدای زوزه کشیدن گیربکس اتوماتیک را نمی شنوید. این احتمال وجود دارد مشکل از بلبرینگ باشد. با این حال شنیدن سر و صدا از بلبرینگ هنگام فشار بر روی پدال کلاچ شایع تر است تا رانندگی در دنده بدون هیچ گونه فشار بر روی پدال کلاچ.
خرابی شافت ورودی بلبرینگ
یاتاقان داخلی در داخل محفظه گیربکس است و می تواند هنگام شروع خرابی صدای ناله و زوزه کشیدن ایجاد کند.
خرابی بلبرینگ چرخ
یاطاقان چرخ در مرکز قرار دارد. اما صدا می تواند حرکت کند و به نظر می رسد که از گیربکس شنیده می شود. معمول است که یک بلبرینگ چرخ نتواند صدای غوغایی ایجاد کند، اما ممکن است در حین رانندگی صدای ناله مانندی شنیده شود.
علت زوزه کشیدن گیربکس دستی چیست؟
گیربکس دستی مجموعه ای از شفت ها دنده ها و هماهنگ کننده ها ( دنده برنجی ها) است. در حالت ایده آل نباید میان دنده ها سایش وجود داشته باشد بلکه انتقال نیرو باید توسط روغن گیربکس (واسکازین) صورت پذیرد. در واقع میان دنده ها هموره باید لایه ای بسیار نازک از روغن گیربکس باشد.
اما در عمل به دلایل مختلف زیر ممکن است گیربکس دستی به زوزه بیافتد، سوت بکشد و یا صدا بدهد:
1- عدم تطابق و هم محوری شفت ها
در صورت بروز این مشکل تنها با تعویض گیربکس خودروتان می توانید از صدای گیربکس خود راحت شوید
2- کیفیت پایین قطعات
در این صورت می توان با افزودن مواد نانو سرامیک زادو به روغن گیربکس تا ۱۰۰۰۰۰ کیلومتر از شر این مشکل خلاص شد. زیرا این مواد با ایجاد یک لایه سرامیکی بر روی تمامی قطعات فلزی درون گیربکس بسیاری از معایب کیفی قطعات را بر طرف می کنند.
3- عدم رعایت سطح کیفی لازم برای روغن گیربکس و یا عدم تعویض به موقع آن
توجه به برند سازنده روغن و کیفیت اعلام شده توسط سازنده خودرو یکی از عوامل مهم بهبود عملکرد گیربکس و افزایش عمر مفید آن است.
4- برخورد دندانه های دو چرخ دنده به هم
در این صورت می توان از محصول نانو سرامیک زادو استفاده کرد تا میزان صدا کاهش یابد.
5- کمبود روغن گیربکس (نشتی و یا تبخیر)
مشاهده ی نشت واسکازین از گیربکس یکی از آسان ترین راه های تشخیص عیب در گیربکس می باشد. واسکازین نقشی جدی را در گیربکس ایفا می کند برای همین باید مرتب چک شود و اگر رنگ آن تیره و یا بوی روغن سوخته بدهد باید آن را تعویض کرد.
یکی از راه های تشخیص نشت روغن روشن شدن چراغ چک می باشد. در خودرو های امروزی با توجه به سنسور های نصب شده روی گیربکس می توان با استفاده از دستگاه های عیب یاب و کد مورد نمایش از ایراد در گیربکس باخبر شد
6- سائیدگی یا شکستن فنر و ساچمه ماهک و یا خلاصی و سائیدگی بیش از حد میل ماهک
تنها باید آنها را تعویض نمود
7- ساییده شدن و افزایش لقی بیرینگ های داخل گیربکس
می توان با استفاده از ترمیم کننده های نانو سرامیک زادو بدون تعمیر و باز کردن گیربکس این مشکل را بر طرف کرد.
رفع مشکل صدای زوزه گیربکس ماشین
در شرایطی که با زوزه گیربکس مواجه می‌شویم ابتدا باید کیفیت و مقدار واسکازین را بررسی کنیم و در صورت نیاز آن را تعویض یا سرریز کنیم. در برخی موارد زوزه گیربکس خودروهای نو پس از مدتی که خودرو و گیربکس آب‌بندی شود برطرف خواهد شد بنابراین اگر خودروی شما نو است کمی صبر کنید.
در نهایت اگر صدای زوزه گیربکس برطرف نشد می‌توان از مکمل یا احیاگر گیربکس استفاده کرد که باعث کاهش صدا میشود. هر چند که این نوع مکمل‌ها صدای زوزه گیربکس را به صورت کامل برطرف نمی‌کنند اما یک درمان مقطعی محسوب میشود و نسبتا موثر است. لازم به ذکر است، هرچه بیشتر از صدای زوزه گیربکس بگذرد اوضاع وخیم‌تر خواهد شد و در نتیجه دفورمه شدن دندانه‌ها ایجاد میشود.
قیمت مکمل زوزه گیربکس
مکمل‌های روغن گیربکس در بازار به وفور یافت می‌شوند و در برندها و قیمت‌های مختلفی در حال عرضه هستند. پیشنهاد میشود در صورت زوزه گیربکس ابتدا واسکازین و کیفیت آن را بررسی کنید و در نهایت به سراغ مکمل‌ها بروید.
در هنگام خرید مکمل‌ها حتما دقت کنید که مکمل مورد نظر مخصوص گیربکس اتوماتیک است یا دستی؟ مکمل روغن گیربکس اتوماتیک در بازار از حدود ۱۰۰ هزار تومان بسته به نوع و برند آن قیمت می‌خودرو و این مورد برای روغن گیربکس‌های دستی از حدود ۶۰ هزار تومان شروع میشود.
تفاوت زوزه کشیدن گیربگس و دیفرانسل
توجه داشته باشید که ممکن است زوزه ای که از خودرو شنیده می شود از دیفرانسیل باشد نه گیربکس. اگر می خواهید تفاوت این دو را متوجه شوید باید به نکات زیر دقت کنید.
زمانی که شما در جاده ای طولانی، خشک و صاف رانندگی می کنید. (برای انجام این تست، باید تمام شیشه ها بالا باشد و کولر یا بخاری نیز خاموش باشد تا هیچ صدای اضافی وجود نداشته باشد. ) حالا دنده را عوض کنید تا صدای زوزه مانندی از خودرو به گوش شما برسد.
در این صورت باید به یاد داشته باشید که اگر با گرفتن کلاچ هنوز صدای زوزه به گوش می رسد، این زوزه به دیفرانسیل خودرو تعلق دارد. اما اگر بعد از فشار دادن کلاچ و یا در حالت خلاص، صدای زوزه مانند از خودرو قطع شد، صدا متعلق به گیربکس بوده است.
اگر هنگام تعویض دنده صدای خاصی را می شنوید به احتمال زیاد مشکل از گیربکس خودرو شما است.
صداهای مختلفی که از گیربکس شنیده می شود:
معمولا گیربکس زوزه میکشد از صدای فشار روغن گیربکس می باشد. در مواردی از گیربکس صداهای مختلف شنیده میشود که دلایل مختلفی می تواند داشته باشد. موارد دیگری نظیر خرابی دنده ها، مجموعه دنده سیاره ای و دنده های دیفرانسیل نیز میتواند در صدای زوزه گیربکس دخیل باشد.
- چرا اگزوز زوزه می کشد؟
علت های مختلفی ممکن است که سبب زوزه کشیدن گیربکس شوند. برای مثال برخی از این علت ها عبارتند از: ساییدگی چرخ دنده های گیربکس، شکستگی یا پریدگی چرخ دنده ها، ناهمواره و هر نوع آسیب دیگر به چرخ دنده ها. هم راستا نبودن موتور و گیربکس ( که در صورت وجود این مشکل، هنگام خلاص بودن گیربکس صدای زوزه شنیده می شود).
نکته ای که باید مورد توجه قرار دهید این است که در خودروهایی که دیفرانسیل جلو هستند، از گیربکس صدای زوزه دیفرانسیل نیز شنیده می شود. زیرا که در این خودروها گیربکس و دیفرانسیل به صورت یکپارچه هستند.
- علت سوت کشیدن و جرینگ جرینگ کردن گیربکس چیست؟
گاهی متوجه صدای جرینگ جرینگ از گیربکس می شوید. علت این صدا لقی محورها و یا هزارخاری دنده های می باشد. هم چنین گاهی اوقات متوجه صدای سوت مداومی از گیربکس می شوید. علت این سوت ممتد، خرابی و یا خشک شدن هر یک از بلبرینگ ها می باشد.
- منظور از آب هویچ گرفتن گیربکس چیست؟
این اصطلاحی است که برای صدای درگیری دنده ها به کار می برند. اگر سرعت دنده ها در هنگام درگیری یکسان نباشد این صدا به گوش می رسد. عوامل دیگری که باعث ایجاد این صدا می شوند عبارتند از: تنظیم نبودن کلاچ، انتخاب دنده نامناسب با شرایط، تنظیم نبودن اهرم دسته دنده، تعویض بی موقع دنده، خرابی غلاف کشویی، برنجی ها و ماهک.
به طور کلی هنگام شنیدن صدای زوزه گیربکس بهتر است هر چه سریع تر از یک تعمیرکار متخصص و حاذق در این زمینه کمک بگیرید.
10 مشكل گیربکس كه نبايد ناديده گرفته شود
گیربکس اتوماتیک انواع مختلفی دارد اما مشکل شایع در این گیربکس ها خرابی و افزایش لقی بیرینگ ها و همنچنین افت فشار روغن گیربکس می باشد و ایجاد ضربه هنگام تعویض دنده می باشد.
1- روشن شدن چراغ چك موتور
روشن شدن چراغ چك موتور نشانه ى اوليه اى است كه چيزى درست كار نمى كند و مى تواند چند مشكل متعدد باشد كه يكى از آنها مشكل در سيستم انتقال قدرت است. سنسور هايى در خودرو وجود دارند كه اگر مشكلي در خودرو به وجود بيايد به كامپيوتر خودرو اطلاع مى دهند.
يك سرى از اين سنسورها در سيستم انتقال قدرت وجود دارند. اين سنسورها مى توانند كوچك ترين و كم ترين لرزش را كه حتى ممكن است شما متوجه آن نشويد را شناسايى كنند. هرگز فرض نكنيد كه چراغ چك موتور بى دليل روشن شده است.
2- صدای مانند ناله يا زوزه
ممكن است تشخيص صداى گیر بکس سخت باشد، اما در بيشتر اوقات صداى ناله، زوزه و يا وز وز مى دهد. اگر صدايى مى شنويد كه برايتان ناآشنا است و قبلاً نشنيده ايد، بهتر است هرچه زودتر به يك تعميرگاه مراجعه كنيد.
3- تکان هاى خودرو
خودروى شما نبايد بلرزد و تكان هاى شديد داشته باشد. تمام اين ها نشانه هاى اوليه ى وجود مشكل در سيستم انتقال قدرت است. در گيربكس هاى دستى، اگر تعويض دنده به سختى انجام شود مهم ترين نشانه ى وجود مشكل در سيستم انتقال قدرت است.
همچنين مى تواند نشان دهنده ى خرابى كلاچ نيز باشد. در گيربكس هاى اتوماتيك، زمانى كه شتاب مى گيريد تعويض دنده به سختى انجام مى شود.
4- سر و صدا زمانى كه خودرو خلاص است
اگر زمانى كه دنده در حالت خلاص است صداهاى عجيبى مى شنويد، مشكل مى تواند فقط كم بودن يا كثيفى واسكازين سيستم انتقال قدرت باشد. و يا اينكه قسمتى از سيستم انتقال قدرت فرسوده شده است، مانند : بلبرينگ، زنجير دنده ى عقب و يا دندانه ها.
5- مكث
اگر خودرو در زمان تعويض دنده دچار مكث مى شود، اين مشكل معمولاً به كلاچ ربط دارد. اما اگر حس كرديد كه تعويض دنده در خودرو به نرمى انجام نمى شود اين مسئله مى تواند نشانه ى وجود مشكل در سيستم انتقال قدرت باشد.
6- نشت واسكازين
نشتى واسكازين، يكى از نشانه هاى وجود مشكل در سيستم انتقال قدرت است و هرگز نبايد ناديده گرفته شود. اگر اين نشتى ادامه پيدا كند، ممكن است آسيب جبران ناپذيرى به سيستم انتقال قدرت وارد كند.
تشخيص نشتى واسكازين بسيار راحت است. اين مايع قرمز رنگ و شفاف است و اگر در خودرو همه چيز به درستى كار كند بوى شيرينى دارد. اگر اين مايع رنگ تيره اى دارد يا بوى سوخته مى دهد، يك مكانيك بايد آن را تعويض كند و از واسكازين نو استفاده كند.
7- تعويض دنده انجام نشود
اين مشكل نيز مى تواند به واسكازين ربط داشته باشد، بنابراين واسكازين را چك كنيد و مطمئن شويد كه اندازه ى آن به ميزان كافى است. اين مشكل مى تواند به كلاچ، كابل شيفت و يا سيستم كامپيوتر ربط داشته باشد.
8- بوی سوختگى
بديهى است كه اگر در خودرو متوجه بوى سوختگى شديد بايد هرچه زودتر اقدام كنيد و مشكل را تشخيص دهيد. ممكن است خودرو آتش گرفته باشد و يا اينكه عامل ديگرى باعث اين بو شده باشد. يكى از شايع ترين عوامل بوى سوختگى در خودرو بيش از اندازه گرم شدن واسكازين است.
واسكازين كثيف قسمت هاى مختلف سيستم انتقال قدرت را روغن كارى شده نمى كند و باعث مى شود بخش هاى مختلف سيستم انتقال قدرت آسيب ببينند. اگر شما با خودرويى كه اين مشكل را دارد به رانندگى كردن ادامه دهيد در نهايت آسيب هاى جبران ناپذيرى به سيستم انتقال قدرت خودرو وارد مى كنيد.
9- کلاچ بكسواد مى كند
اگر خودروى شما داراى سيستم انتقال قدرت دستى و متوجه مى شويد كه كلاچ بكسواد مى كند اين اتفاق به اين دليل مى افتد كه زمانى كه شما پدال كلاچ را فشار مى دهيد، صفحه كلاچ و فلاويل درگير هستند. كلاچ همچنان در حال چرخش است و تعويض دنده سخت و يا حتى غير ممكن خواهد بود.
10- تعویض ناخودآگاه دنده ها
دنده ى خودرو بايد تا زمانى كه آن را تغيير نداده ايد در يك دنده ثابت بماند ( در گيربكس دستى ) و يا اينكه كامپيوتر اين كار را انجام دهد ( در گيربكس اتوماتيك ). اگر سيستم انتقال قدرت در گيربكس دستى بدون دخالت شما دنده را عوض مى كند و يا در گيربكس اتوماتيك به طور ناگهانى دنده به حالت خلاص مى رود، هرچه زودتر به يك تعميرگاه مراجعه كنيد.
اين مشكل بسيار خطرناك است، زيرا مى تواند باعث بروز تصادف شود. اين نشانه ى وجود مشكل در قطعه اى است كه بين دنده ها ارتباط برقرار مى كند. بنابراين اگر خودروى شما اين مشكل را دارد هرچه زودتر مشكل را بر طرف كنيد.
